Ngoài các yếu tố như địa hình, kỹ thuật, kinh tế thì khí hậu là một trong những yếu tố chính ảnh hưởng đến thiết kế kiến trúc và nội thất của ngôi nhà. Vì thế, thiết kế của công trình, ngoài yếu tố thẩm mỹ, điều đầu tiên phải thỏa mãn là đáp ứng được các điều kiện khí hậu đặc trưng, tận dụng các đặc điểm có lợi và khắc phục được các đặc điểm bất lợi. Qua bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu và làm rõ các giải pháp thiết kế kiến trúc và nội thất của ngôi nhà được thiết kế như thế nào để phù hợp với từng đặc điểm khí hậu khác nhau, mang đến một không gian sống lý tưởng cho chủ nhà.
Giải pháp thiết kế kiến trúc
Lam chắn nắng
Lam chắn nắng là một phương pháp quen thuộc trong ngành kiến trúc – xây dựng với tác dụng chắn nắng, chắn mưa, giảm ồn, giảm bụi nhưng vẫn đảm bảo độ thông gió và thẩm mỹ cho công trình. Với các nước thuộc khí hậu nhiệt đới, nơi có cường độ nắng lớn, lam chắn nắng là một trong nhưng phương pháp hiệu quả cho những công trình có hướng nắng gắt.
Lam chắn nắng là một yếu tố quan trọng trong thiết kế kiến trúc, không chỉ góp phần nâng cao tính thẩm mỹ mà còn cải thiện hiệu quả cách nhiệt cho công trình. Tuy nhiên, việc lựa chọn loại lam chắn nắng phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chi phí, điều kiện thời tiết và mục đích sử dụng.
Lam chắn gỗ
Ưu điểm:
Lam chắn gỗ mang lại vẻ đẹp sang trọng và tự nhiên, được đánh giá cao về tính thẩm mỹ. Khả năng cách nhiệt của gỗ cũng khá tốt, và tính năng đóng mở linh hoạt giúp điều chỉnh ánh sáng và gió một cách hiệu quả.
Nhược điểm:
Giá thành của lam chắn gỗ khá cao. Nếu không được chế tạo từ chất liệu gỗ tốt và quy trình sản xuất, thi công không đạt chuẩn, lam gỗ dễ bị biến dạng và hư hỏng trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt của Việt Nam.
Lam chắn bằng gạch và ngói
Ưu điểm:
Gạch và ngói mang lại sự độc đáo và nét thô mộc cho công trình, được nhiều kiến trúc sư ưa chuộng. Chúng cũng có tính chất cách nhiệt tốt và chi phí thấp hơn so với lam gỗ.
Nhược điểm:
Loại lam này thường cố định và không có khả năng đóng mở, hạn chế sự linh hoạt trong việc điều chỉnh ánh sáng và thông gió.
Lam chắn nhôm
Ưu điểm:
Nhôm có tính chất bền chắc và tuổi thọ cao, làm cho lam chắn nhôm trở thành lựa chọn phổ biến cho các công trình đòi hỏi độ bền và ít phải bảo dưỡng.
Nhược điểm:
Nhôm có tính dẫn nhiệt cao, làm giảm hiệu quả cách nhiệt. Chi phí lớn và tính kén công trình, chỉ phù hợp cho các tòa nhà văn phòng hoặc trung tâm thương mại.
Lam chắn mây tre nứa
Ưu điểm:
Lam chắn mây tre nứa là lựa chọn rẻ nhất, dễ lắp đặt và có tính cơ động cao.
Nhược điểm:
Tuy nhiên, loại lam này có tính thẩm mỹ thấp và độ bền kém, dễ bị hư hỏng theo thời gian.
Tóm lại mỗi loại lam chắn nắng đều có ưu và nhược điểm riêng, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng từ kiến trúc sư. Lựa chọn phù hợp không chỉ phụ thuộc vào yêu cầu thẩm mỹ và chi phí mà còn phải xét đến điều kiện khí hậu và tính năng sử dụng của từng công trình. Như lời của kiến trúc sư nổi tiếng Frank Lloyd Wright: “Form follows function” (Hình dáng theo chức năng), việc chọn lam chắn nắng cũng nên dựa trên nguyên tắc này để đảm bảo công trình đạt hiệu quả cao nhất.
Khoảng xanh
Với tốc độ đô thị hóa cao và hạn hẹp không gian xanh hiện nay, cũng như điều kiện thời tiết và khói bụi tại các thành phố lớn, khoảng xanh trong ngôi nhà luôn được các Kiến trúc sư đặc biệt ưa dùng vì lợi ích của nó trong việc điều hòa nhiệt độ, tạo không gian trong lành, thư thái trong nhà. Khoảng xanh ngày nay được các Kiến trúc sư linh hoạt bố trí trong nhiều không gian khác nhau của căn nhà nhưng phổ biến nhất vẫn là tại sân trước, sân sau, và giếng trời giữa nhà.
Khoảng xanh trước nhà
- Đây được coi là khoảng đệm giữa công trình và không gian công cộng phía trước, thường là đường giao thông. Khoảng xanh này có tác dụng chắn bụi, giảm tiếng ồn từ đường giao thông và giảm nhiệt độ cũng như sự phản xạ của ánh nắng vào ngôi nhà.
Khoảng xanh giếng trời
- Đây là một giải pháp mà ngày càng được nhiều Kiến trúc sư áp dụng nhằm tăng sự thông thoáng và điều hòa khí hậu cho không gian trung tâm căn nhà. Nhờ có giếng trời, không khí trong nhà được lưu thông tốt hơn với luồng khí nóng theo giếng trời đi lên và thoát ra ngoài giúp nhiệt độ trong nhà mát mẻ hơn. Ngoài ra, giếng trời còn có tác dụng mang ánh sáng tự nhiên vào trung tâm ngôi nhà giúp không gian có thêm sự tươi mới và gần gũi với thiên nhiên.
Khoảng xanh sân sau
- Khoảng xanh sân sau thường có tác dụng tạo phần đệm thông thoáng cho các không gian phía sau căn nhà như bếp hoặc phòng ngủ phụ và giúp tạo cảnh quan và tăng sự lưu thông không khí trong nhà.
Các khoảng xanh trong ngôi nhà không chỉ giúp điều hòa nhiệt độ, tạo không gian tươi mát mà còn mang lại cảm giác gần gũi với thiên nhiên, góp phần tạo nên một không gian sống lý tưởng cho gia chủ.
Giải pháp thiết kế nội thất
Vật liệu nội thất
- Ở các nước châu Âu, nơi thường có nhiệt độ thấp, các vật liệu có tính chất dẫn nhiệt thấp và giữ nhiệt tốt để giữ hơi ấm trong nhà được sử dụng phổ biến như gỗ xốp, thảm len, bông, nỉ…
- Trong khi đó các nước vùng nhiệt đới như Việt Nam, nơi thời tiết thay đổi liên tục trong ngày, lựa chọn vật liệu nội thất có tính dẫn nhiệt vừa phải như gỗ cứng, gạch, đá giúp điều hòa không khí trong nhà tốt hơn, ấm áp khi thời thiết lạnh và mát mẻ khi thời tiết nóng.
Màu sắc nội thất
- Về màu sắc, trong khi các nước có khí hậu hàn đới thường lựa chọn các tông màu ấm cho tường, sàn, đồ đạc thì các nước có khí hậu nhiệt đới thiên về lựa chọn các màu sắc hòa nhã cho nội thất, tạo cảm giác thoái mái, mát mẻ, dễ chịu hơn.
Không gian trong nhà
- Không gian nội thất các vùng hàn đới thiên về đóng kín, cố gắng làm giảm sự lưu thông không khí để giữ độ ấm trong nhà thì các không gian nội thất các vùng nhiệt đới thường có cấu trúc càng thông thoáng càng tốt, che chắn hướng có nắng gắt và mở hướng có gió và nắng vừa phải.
- Điều này phù hợp với nhiều vùng miền tại Việt Nam nhằm tạo luồng gió giúp giảm độ ẩm trong những mùa mưa nhiều và thông thoáng mát mẻ trong mùa nóng.
Kết luận
Trên đây là một số giải pháp thiết kế kiến trúc và nội thất được các Kiến trúc sư sử dụng nhằm khắc phục những yếu tố thời tiết, khí hậu tạo nên những không gian sống lý tưởng, thoải mái dành cho gia chủ và các thành viên trong gia đình. Với sự đa dạng về các loại hình lam chắn nắng, khoảng xanh cũng như các vật liệu, màu sắc và không gian nội thất, các Kiến trúc sư có thể linh hoạt lựa chọn và kết hợp chúng phù hợp với từng điều kiện khí hậu cụ thể để mang lại những công trình hoàn hảo.
Như vậy, việc thiết kế kiến trúc và nội thất không chỉ đơn giản là tạo ra những công trình đẹp mắt mà còn phải xem xét đến yếu tố khí hậu để tạo ra môi trường sống lý tưởng cho người sử dụng. Việc áp dụng các giải pháp như lam chắn nắng, khoảng xanh và lựa chọn vật liệu, màu sắc phù hợp không chỉ giúp cải thiện môi trường sống mà còn tạo ra sự thoải mái, tiết kiệm năng lượng và góp phần bảo vệ môi trường.
Với sự chăm chỉ nghiên cứu và sáng tạo, các Kiến trúc sư có thể áp dụng những giải pháp này một cách linh hoạt và hiệu quả trong từng dự án cụ thể. Đồng thời, việc kết hợp giữa yếu tố thiết kế và yếu tố khí hậu sẽ tạo ra những công trình độc đáo, phản ánh được bản sắc văn hóa và điều kiện tự nhiên của địa phương.
Hãy để chúng ta tiếp tục khám phá và ứng dụng những giải pháp thiết kế sáng tạo, thân thiện với môi trường để xây dựng những không gian sống đẹp, bền vững và hài hòa với thiên nhiên. Chúng ta là những người chịu trách nhiệm xây dựng môi trường sống tốt đẹp cho chính mình và cho thế hệ tương lai. Hãy hành động từ những ý tưởng nhỏ nhặt để tạo nên những thay đổi to lớn.
Tham khảo Giải pháp thiết kế kiến trúc của VANA để được tư vấn và hỗ trợ trong quá trình thiết kế công trình của bạn.
Địa chỉ VPGD: 24 Lô C, Trường Sơn, P.15, Q.10, Tp.HCM
Hotline/ Zalo: 0919585786
Email: Xaydungvana@gmail.com
Facebook: Thiết Kế Xây Dựng Vana – Công Ty Xây Dựng Uy Tín
